یکی از اولین و مهمترین موضوعات در طراحی پلان ساختمانها، موضوع نحوه جانمایی پله و آسانسور میباشد که میتواند سرنوشت کیفیت پلان واحدها و تعداد پارکینگها را تعیین کند.
در ادامه با بررسی یک پروژه در منطقه عظیمیه کرج میپردازیم و تاثیر جانمایی پله و آسانسور را در طرحهای مختلفی که توسط معماران در یک رقابت معماری ارائه گردیده را میبینیم
۱. اطلاعات کلی پروژه و ضوابط ساخت
- زمین کلنگی با مساحت ۱۸۰۰ مترمربع
- سازه بتنی با سقف تیرچه بلوک
- عرض زمین ۳۰ متر
- ۶ طبقه مسکونی روی همکف، هر طبقه ۱۰ واحدی
- مساحت واحدها: ۱خوابه (تا ۷۵)، ۲خوابه (تا ۱۱۵)، ۳خوابه (تا ۱۳۵)
۲. ضوابط پارکینگ، پله و آسانسور
- طراحی حداقل ۷۲ پارکینگ غیرمزاحم الزامی است.
- ۲ راهپله استاندارد، ۳ آسانسور (۲ ویلچربر + ۱ برانکاردبر)
- لابی آسانسور جدا از پلهها در همه طبقات
- پلهها دودبند، دو بازو و با فاصلهگذاری طبق ضوابط
۳. طراحی پلان و الزامات طبقات
- حداکثر ۸۵m² مشاعات در هر طبقه
- حداکثر مساحت نورگیرها ۴۸مترمربع (با تخفیف در کرج قابل قبول است)
۴. طراحی نما
- طراحی نمای شمالی الزامی
- در هر طبقه ۶m² جهت نماسازی قابل کسر از متراژ نما
۵. فضاهای جانبی و خدماتی
- زیرزمین: پارکینگ، انباری، سرایداری، فضای ورزشی و بازی
- همکف: لابی، سالن اجتماعات، مدیریت و پارکینگ
- ارتفاع طبقات: زیرزمین و مسکونی ۳.۶۰متر، همکف ۵متر
وضع موجود ملک، بر ۳۰ متر، مساحت زمین ۱۸۰۰ متر، زیربنا ۸۰۰۰ مترمربع
وضع موجود ملک عظیمیه کرج
پس از شروع این رقابت ۹۱ معمار و دفتر طراحی در مدت تعیین شده در این رقابت شرکت کردند و طرح ارسال نمودند. که از این بین ۳۳ تیم به مرحله فینال این رقابت راه یافتند و در نهایت ۳ تیم شامل دفتر معماری چکاد، امین شیرزاد و امین جابری رتبههای اول تا سوم را کسب کردند. این مسابقه به درخواست کارفرما (آقای امیر امینی) برگزار شد.
در ادامه به بررسی پلانهای سه نفر اول این مسابقه میپردازیم: (برای دیدن تمامی طرحها اینجا بزنید)
شرکت کنندگان رقابت معماری
پله و آسانسور باید با توجه به رعایت ضوابط آتش نشانی و مقررات ملی ساختمان و مقررات و عرف شهرداریها جانمایی شود. البته بسیاری از تخلفات در زمان اجرا ممکن است که با اخذ جریمه انجام شود.
ضوابط طراحی راهپله
- عرض پله: حداقل ۱۱۰ سانتیمتر
- ارتفاع پله: حداکثر ۱۷ سانتیمتر
- کف پله: حداقل ۳۰ سانتیمتر
- عرض پاگرد: حداقل ۱۱۰ سانتیمتر
- ارتفاع نرده: برای پلههای داخلی بین ۸۶ تا ۹۶ سانتیمتر و برای پلههای خارجی حداقل ۱۱۰ سانتیمتر.
- دربهای ورودی به دهلیز پلکان: دربهای ورودی باید مقاوم در برابر آتش، دودبند، خود بستهشو و بدون قفل باشند.
- جهت بازشو دربها: در تراز تخلیه خروج به سمت بیرون و در سایر طبقات به سمت داخل دهلیز پلکان.
- استفاده از دربهای شیشهای سکوریت: برای دوربندی دهلیز پلکان مجاز نیست.
- باز شدن درب داکتها و سایر بازشوها: نباید به داخل دهلیز پلکان باز شوند.
ضوابط طراحی آسانسور
- ابعاد داخلی کابین آسانسور: حداقل ۱۶۰ در ۲۰۰ سانتیمتر
- پاگرد جلوی آسانسور: حداقل ۱۵۰ در ۱۵۰ سانتیمتر
- دیوارهای چاه آسانسور: باید مقاوم در برابر حریق باشند.
- چاه آسانسور: باید فقط برای نصب آسانسور استفاده شود و فضای دیگری در آن تعبیه نشود.
- درب موتورخانه آسانسور: باید حداقل عرض ۹۰ سانتیمتر و ارتفاع ۱۹۰ سانتیمتر داشته باشد، به سمت بیرون باز شود و دارای قفل مطمئن باشد.
- سیستم ارتینگ: باید برای آسانسور درب نظر گرفته شود.
- نصب دستورالعمل کار با آسانسور: درب داخل کابین الزامی است.
- تست کابل برق آسانسور: باید لحاظ شود و گواهی ایمنی و کیفیت از مراکز بازرسی معتبر دریافت گردد.
الزامات آسانسور آتشنشان
- ساختمانهای با ارتفاع بیش از ۲۳ متر: باید حداقل یک آسانسور آتشنشانی با ظرفیت حمل برانکارد داشته باشند.
- ساختمانهای با ارتفاع بیش از ۴۰ متر: باید دو آسانسور آتشنشانی، یکی با ظرفیت حمل برانکارد، داشته باشند.
- ابعاد کابین آسانسور آتشنشانی: حداقل ۱۲۰۰ در ۲۱۰۰ میلیمتر با ظرفیت حمل ۱۰۰۰ کیلوگرم.
- دسترسی آسانسور آتشنشانی: باید به نحوی باشد که به تمامی طبقات ساختمان اتصال داشته باشد و حداکثر فاصله برای رسیدن به آن در هر طبقه نباید بیش از ۳۰ متر باشد.
- منبع تغذیه اضطراری: در صورت قطع برق، آسانسور آتشنشانی باید از منبع ثانویه به مدت حداقل دو ساعت تغذیه شود.
الزامات آتشنشانی مرتبط
- دوربندی راهپلهها: برای ساختمانهای چهار طبقه یا بیشتر، دوربندی باید با مصالح غیرقابل سوختن و دارای حداقل دو ساعت مقاومت در برابر آتش باشد.
- مسیرهای خروج اضطراری: باید به سطح همکف خروجی برسند و استفاده از جک آسانسور بهتنهایی مجاز نخواهد بود.
- موتورخانهها: نباید در کنار چاه آسانسور، راهپله یا سالن اجتماعات تعبیه شوند و باید دارای تهویه مناسب باشند.
ضابطه فاصله دو پله فرار / خروج اضطراری:
طبق مقررات آتشنشانی و مبحث ۳ مقررات ملی ساختمان:
حداقل فاصله افقی بین دو راه خروج (مثلاً دو پله فرار) در یک طبقه باید برابر با یکسوم قطر افقی بیشترین قسمت آن طبقه باشد و در برخی شرایط خاص، حتی ممکن است این مقدار نصف قطر یا قطر کامل هم بشود. (مثلاً در فضاهای پرخطر یا بلندمرتبه)
- منظور از قطر افقی طبقه، بیشترین فاصله ممکن بین دو نقطه در آن طبقه است.
- یعنی اگر پلان طبقه را مثل یک دایره در نظر بگیریم، قطرش همان بزرگترین طول آن فضا خواهد بود.
در ادامه به بررسی طرحهای سه نفر برتر این رقابت پرداختیم و مزایا و معایب هر پلان را بررسی کردیم:
رتبه سوم: علی جابری
طراحی پلان آقای علی جابری
در این پلان تفکیک ورودی واحدها به خوبی صورت گرفته است و ۹۱ عدد پارکینگ غیرمزاحم در دو طبقه تعبیه شده است. راهروی بین دو پله متراژ کم و مناسبی دارد.
طراح علی جابری
در هر طبقه چهار واحد از نورگیر، نور دریافت میکنند. تمامی واحدهای شمالی و جنوبی بالکن قابلیت استفاده دارند.
دو واحد سه خوابه، ۴ واحد دو خوابه و ۴ واحد دیگر تکخوابه هستند.
برای دیدن تمامی طرح های آقای علی جابری در این مسابقه اینجا بزنید.
رتبه دوم: امین شیرزاد
امین شیرزاد
مهمترین مزیت این پلان این است که فقط دو واحد از نورگیر نور غیرمستقیم میگیرند و ۸ واحد یا کاملا نور مستقیم دارند یا بصورت نور مستقیم و با نورگیر طراحی شدهاند. ۷۷ عدد پارکینگ غیرمزاحم در دو طبقه تعبیه شده است. راهروی بین دو پله متراژ حداقلی دارد که موجب میشود بیشترین متراژ به واحدها تخصیص یابد.
طراحی نمای مهندس امین شیرزاد
درب واحدها روبروی هم باز نمیشوند و تفکیک بین فضاهای عمومی و خصوصی در تمامی واحدها به خوبی صورت گرفته است
۴ واحد سه خوابه، ۴ واحد دو خوابه و ۲ واحد دیگر تکخوابه هستند.
رتبه اول: گروه معماری چکاد
طراحی پلان دفتر معماری چکاد در رقابت پرستو عظیمیه
طراحی نما، دفتر معماری چکاد در رقابت پرستو عظیمیه
در این پلان تقریبا تمام واحدها به شکل مربع طراحی شدهاند و ۶ واحد دیگر یا کاملا نور مستقیم دارند یا به صورت نور مستقیم و نورگیر طراحی شدهاند. ۸۶ عدد پارکینگ غیرمزاحم در دو طبقه تعبیه شده است. راهروی بین دو پله متراژ مناسبی دارد.
در واحدهای سهخوابه، یک خواب مستر بصورت مجزا از بخش خصوصی ساختمان است.
۴ واحد سه خوابه، ۲ واحد دو خوابه و ۴ واحد دیگر تکخوابه هستند. طراحی نمای جذاب این مجموعه یکی از دلایل کسب رتبه اول گروه چکاد در این مسابقه به شمار میرفت.
در این رقابت ۸۸ تیم دیگر به طراحی پرداختند که میتوانید با بررسی مزایا و معایب هرکدام در اینجا بیشتر با تاثیر نحوه جانمایی پله و آسانسور در کیفیت پلان آشنا شوید.
شما هم اگر میخواهید قیمت این خدمات را بدانید و بیشتر با برگزاری یک رقابت معماری برای ساختمان خودتان آشنا شوید روی دکمه زیر کلیک کنید.
درخواست مشاوره