کمیته نما، کمیسیونی است که طبق تفاهم نامه‌ای بین سازمان نظام‌مهندسی و معاونت شهرسازی و معماری، در جهت ارزیابی و بررسی و همچنین تأیید نمای ساختمان‌ها پیش از اجرا در سطح شهر تشکیل شده‌است را کمیته نما می‌نامند. این کمیسیون زیر نظر شهرداری فعالیت می‌کند، محل استقرار کمیته‌های نما در معاونت شهرسازی و معماری شهرداری می‌باشد. با توجه به اجباری شدن تاییدیه نما در کمیته و ارائه طرح نما در مرحله صدور جواز بایستی مواردی جهت طراحی نماهایی که مورد تأیید شهرداری در مناطق مختلف قرار گیرند، ارائه شود. پس قبل از اجرای نما حتما باید اقدام به تهیه فرم کمیته شود و سپس تاییدیه نما طراحی شده در کمیته نما شهرداری گرفته‌شود.

هدف از تشکیل کمیته نما

 منظر و سیمای هر شهر از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از عوامل مهمی که سیمای شهری را تغییر قرار می‌دهد نمای ساختمان است. بنابراین برای داشتن سیمای شهری زیبا، بهتر است با کنترل نماهای ساختمان طراحی شده پیش از اجرا و ایجاد تناسب بین طرح‌های جدید ساختمان با بناهای همجوار توسط ضوابطی خاص، کیفیت و زیبایی منظره‌ی شهری را افزایش داد. از مهم‌ترین هدف‌هایی که کمیته نما برای تحقق آن تلاش می‌کند:

۱- بالا بردن کیفیت سیما، هویت و منظر شهری

۲- نما و توجه به اقلیم

۳- اجرای نما متناسب با فضای شهری

۴- بالا بردن کیفیت فضاهای شهری

۵- نظم بخشیدن به نماهای شهری با ساماندهی درست و اجتناب از ایجاد بی‌نظمی‌ها در چهره شهری

۶- داشتن تصویر کلی از نما قبل از اجرا

۷- تاکید به اهمیت جزئیات در نما ساختمان

نحوه تقسیم بندی‌ها در طراحی نما

در متن ضوابط طراحی نما و منظر شهری، توصیه روشنی برای چگونگی تقسیم‌بندی‌ها در نمای ساختمان، مطرح نشده است. اما به صورت تجربی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- طراحی نما و تقسیم‌بندی‌ها و جزئیات نما در طبقات همکف تا سوم باید بر اساس نزدیکی به تناسبات انسانی باشد.

۲- تقسیم‌بندی و جزئیات باید متناسب با نمای مجاور باشد. به این نحو که افقی و یا عمودی بودن تقسیم‌بندی‌های نما نباید به صورت غیرمعمول با همسایگان مجاور متفاوت باشد.

۳- در عین هماهنگی با طبقات، نمای همکف می‌بایست متفاوت از دیگر طبقات طراحی گردد.

۴- تفکیک فضای ورودی سواره و پیاده باید به وضوح انجام شود.

ضوابط مهم در تاییدیه کمیته نما

ضوابط کلی وجود دارد که باید در زمان طراحی نما به آن توجه کرد که پرونده در کمیته نما برگشت نخورد :

۱- هماهنگی به لحاظ شکل، رنگ، ریتم جهت‌گیری افقی یا عمودی و ... با بناهای مجاور تا سه پلاک

۲- طراحی بازشوها و ورودی بنا: ازجمله زیبا بودن، نامتعارف نبودن، تعریف‌شده بودن ورودی و ...

۳- بافت و مصالح: از جمله دقت در طراحی و انتخاب مصالح مرغوب، هماهنگی آن‌ها با بناهای مجاور، پایداری آن‌ها در برابر عوامل جوی، حفظ کیفیت با گذشت زمان و ...

۴- خط آسمان و اتصال بنا به زمین: از جمله طراحی خط‌آسمان هماهنگ با بناهای مجاور، طراحی بام (سقف شیبدار یا تخت) با توجه به شرایط اقلیمی منطقه، طراحی خط‌اتصال بنا به زمین با توجه به شیب زمین و ...

۵- رنگ و نورپردازی: تناسب با نماهای همجوار، نورپردازی به منظور برجسته کردن عناصر شاخص نما مانند: ستون، ورودی و غیره، عدم کاربرد نورپردازی با رنگ‌های متنوع و غیرمتعارف و ...

۶- عناصر الحاقی: اجتناب از قرار دادن عناصر تأسیساتی در نما، استفاده از عناصر الحاقی مفید و زیبا مانند جعبه‌گل و گلدان در نما و ...

درج نوشته و اجرای تجهیزات تاسیساتی بر روی نما

در ضوابط طراحی نما، سر فصل ملحقات مسائلی راجع ‌به عناصر تاسیساتی و تابلو مطرح شده‌است که به شرح زیر می‌باشد:

1- ممنوعیت طراحی و اجرای هرگونه تجهیزات تاسیساتی به طور نمایان در نمای اصلی، جانبی و جداره‌های شهری.

۲- عدم درج هرگونه نوشته بر روی نمای ساختمان مازاد بر آنچه که در نقشه‌های مصوب مجاز بوده‌است.

3- عدم استفاده از علائم و نمادهایی که نشان‌دهنده تفکرات ضد دینی و ضد فرهنگی باشد.

4- ضرورت طراحی، اجرا و نصب کلیه عناصر مربوط به تاسیسات ساختمان اعم از مکانیکی، الکتریکی و امثال آن در مکان‌هایی که در معرض دید از معابر عمومی قرار نگیرند.

طراحی بام

در آیین‌نامه طراحی نما نکاتی درباره طراحی بام بنا ذکر شده‌است که به شرح زیر است:

1- ممنوعیت تعبیه هرگونه عناصر تاسیساتی (از قبیل ونت‌ها، دودکش‌ها و ...) در بام بدون پوشش مناسب، به صورتی که از معابر جانبی قابل رویت باشد.

2- ضرورت هماهنگی خط‌پیشانی ساختمان (پیشانی ساختمان یک اصطلاح برای پوشش نوار بالایی ساختمان است که پوشش کاران سقف‌های شیبدار از آن استفاده می‌کنند)، پیش‌آمدگی و تراز بام با ساختمان‌های همجوار.

3- ضرورت هماهنگی فرم، نما، رنگ و شکل غالب بام با ویژگی‌های معماری تهران.

4- ضرورت پیش‌بینی تدابیری همچون آب‌چکان برای بام، به نحوی که از لغزش آب بر روی نما و ایجاد لکه جلوگیری شود.

محدودیت های موجود در زمینه فرم، مصالح و رنگ

۱- عدم استفاده از نماهاي تمام شيشه‌اي يا تمام فلزي

۲- عدم استفاده از رنگ‌هاي نامتعارف و ناهمگون در نماي ساختمان

3- پرهيز از بكارگيري مصالح متعدد در نماي ساختمان (حداکثر 4 نوع)

4- عدم استفاده از فرم‌های نامتعارف (نظير كشتی، مجسمه، ميوه‌ها و ...) در طراحي و احداث بناها

5- پرهیز از بکارگیری مصالح برنده یا شکننده، در طبقات همکف و اول، در محدوده‌ای که در تماس فیزیکی با انسان قرار می‌گیرد. (از قبیل فلز و ...)

زمان اخذ تاییدیه کمیته نما

مهم‌ترین عامل در تعیین زمان اخذ تاییدیه کمیته نما، میزان انطباق سلیقه طراح و کارفرما با چهارچوب طراحی نمای مورد قبول در کمیته نما است. به طور معمول جلسات کمیته نما به صورت هفتگی برگزار می‌شود. نحوه کار به این صورت است که معمولا برای ارائه اولیه و دفاع از طرح، نیاز به نوبت‌گیری است ولی برای جلسات ارائه اصلاحیه‌ها، نیاز به این عمل نیست.

با توجه به تجربه‌های متعدد اخذ تاییدیه کمیته نما در دفتر راستا، اکثر پروژه‌های نمای مدرن که تغییر کارفرما روی طرح ارائه شده کم باشد؛ در یک یا نهایتا دو جلسه، تاییدیه نما اخذ می‌گردد.

 برای ارتباط با کارشناسان طرح تو طرح و دریافت مشاوره، روی دکمه زیر کلیک کنید.

درخواست مشاوره

نویسنده: سارا صادق‌زاده