مسابقه طراحی پلان و نما خانه خوب از سری مسابقات دو مرحله ای طرح تو طرح در اواخر اسفند ماه 1399 برگزار گردید. ۴۸ طرح مختلف در این مسابقه ارسال گردید که از این تعداد ۹ نفر به مرحله فینال راه پیدا کردند. تیم طرح تو طرح مصاحبه ای با تیم مشاورین کارفرما محترم پروژه جناب مهندس کوروش فتحی و جناب مهندس بیژن نصیری در رابطه با این مسابقه و مسابقات معماری و همچنین طرح تو طرح در نظر گرفت.

مهندس کوروش فتحی

- لطفاً خود را معرفی کنید: 

من کوروش فتحی، ورودی سال ۶۸ معماری دانشگاه آزاد و ورودی سال ۷۸ طراحی شهری دانشگاه تهران هستم.

 فعالیت حرفه‌ای من از سال ۷۱ در گروه "مهندسین مشاور نقش جهان پارس"، خدمت مهندس میرمیران شروع شد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و تا سال 83 ادامه پیدا کرد. بعد از آن خودم "مهندسین مشاور بنیاد طرح و ساخت" را تاسیس کردم و در آنجا تا به امروز مشغول هستم.

- نظر خود را درباره مسابقات معماری مخصوصا مسابقه‌هایی که در ایران برگزار می‌شود بفرمایید:

اولین مسابقه‌ای که بعد از انقلاب برگزار شد، مسابقه فرهنگسرای علوم برروی تپه های عباس آباد در سال ۷۳ بود، بنده در آن سال‌ها در تیم نقش جهان پارس فعالیت داشتم و آقای مهندس میرمیران یک تیمی را برای ارائه دادن پروژه تعیین کرده بودند که من در آن پروژه شرکت کردم.

مسابقات در ایران دو رویکرد دارد، یک رویکرد مثبت که بین گروه‌های طراح که کانسپت و ایده‌های جدید و پرزنت‌های به روز را ارائه بدهند رقابتی ایجاد می‌کند.

رویکرد منفی آن سلیقه‌ای برخورد کردن کارفرما وعدم حضور افراد متخصص در ژوری (هیئت داوران) است. در اکثر مسابقاتی که در ایران شکل می‌گیرد هیئت ژوری به صورت خیلی سلیقه‌ای انتخاب می‌شود و متشکل از دوست و آشنای دست‌اندرکاران پروژه است و این بر روی شکل گیری مسابقات تأثیر می‌گذارد.

در همان سال مهندس میرمیران حین انجام مسابقات به من گفتند :"که ژوری مسابقه کیست؟ باید ببینیم که آیا می‌توان در مسابقه شرکت کرد یا نه." یعنی انتخاب ژوری حتی در انگیزه طراح، در رده و پیرو آن در خود ایده و سبک ایده پروژه تاثیر گذار است. بر همین اساس می‌خواهم بگویم مسابقات، هم جنبه‌های مثبت و هم جنبه‌های منفی دارد.

 مسابقه فرهنگسرای علوم، یک مسابقه بسیار خوب بود که در سطح بالا برگزار شد.

 کتابخانه ملی، وزارت نفت و یا مسابقات بین المللی که در ایران انجام شدند همگی از جمله‌ مسابقات خوب بودند ولی جلوه‌های منفی هم داشتند؛ به عنوان مثال در فرهنگسرا و کتابخانه ملی یک طرح انتخاب شد ولی چیز دیگری اجرا شد که این رویکرد منفی است که در این مسابقات دیده می‌شد.

- ما در مسابقه خانه خوبِ طرح تو طرح در خدمت شما بودیم و شما به عنوان داور در این مسابقه در کنار ما حضور داشتید. شما به عنوان داور در این مسابقه دغدغه‌هاتون چه چیزهایی بود؟

خوشحال هستم که تیم طرح تو طرح، کارهای حرفه‌ای در مقیاس کوچک شهری را شروع کرده است.

دغدغه اصلی معماری باید ساخت بافت شهری باشد ولی امروزه معماران دوست دارند بیشتر المان طراحی کنند، چون با طراحی المان‌ها معروف می‌شوند. مثلاً ساختمان‌های خاص بیشتر معروفیت می‌آورند در صورتی که شهر ما را بافت شهری، بدنه‌های شهری و خانه‌های ۲۰×۱۰ متری تشکیل می‌دهند.

بنده در سال ۸۴  به بازار خصوصی وارد شدم تا در آنجا فعالیت طراحی خود را با توجه به المان‌های شهری پیش ببرم.

 به نظر من طرح تو طرح یک رسالت بزرگ را رقم می‌زند، زیرا به قطعات کوچک شهری اهمیت می‌دهد.

طرح تو طرح شامل یک تیم حرفه‌ای با مجموعه‌ای از کارشناسان مسلط به ضوابط شهری و بچه‌های پر انرژی با مدیریت بالا است و این تجربه همکاری خیلی خوبی را برای من رقم زد.

من داور مسابقه‌های بزرگی بودم، ولی برای خود من یک مجموعه کوچک مسکونی چون چالش‌های سخت تری دارد جذابیت‌های خاص خودش را دارد.

از مسابقه استقبال خوبی شد و حدود ۴۰ طرح فرستاده شد و طرح‌ها همه با کیفیت بودند. انتخاب ژوری مناسب نه لزوما به خاطر حضور من در آن، بلکه به این علت که شامل کسانی بود که تجربه ساخت و ساز شهری به صورت معمارانه را داشتند و تجربه خوبی را برای من به ارمغان آورد.

پیشنهاد من به طرح تو طرح این است که "با انرژی مثبتی که از دیگران می‌گیرید این مجموعه را ادامه بدهید."

- با توجه به نتایج به دست آمده از این مسابقه و دفاعیه‌ها و انگیزه‌ای که طراحان داشتند شما مسابقه را چطور ارزیابی می‌کنید؟

در این مسابقه چیز‌های زیادی یاد گرفتم؛ معماری درسی نیست که کسی ادعا کند همه چیز را در آن می‌داند، معماری رشته‌ای است که در آن از دانشجوی سال پایین‌تر نیز می‌توان طرح‌های جدید و فکرهای نو یاد گرفت.

 دراین پروژه کیفیت ارائه طرح‌ها بسیار خوب بود و نگرش‌های جدیدی به طراحی ساختمان‌های مسکونی با ابعاد کوچک داده شده بود، که ارزش زیادی داشت و به شخصه چیزهای جدیدی یاد گرفتم. مقداری هم ضعف وجود داشت که می‌توان به پای تجربه‌ی کم طراحان در زمینه ساخت و ساز، بافت‌های مسکونی، نحوه اجرا و تجسم فضایی گذاشت. ولی ایده‌ها، فکرها و نگرش‌ها فوق العاده بودند که به نظر بنده برای یک مسابقه بسیارعالی بود.

- در نهایت آیا ایده‌ای برای پلتفرم طرح تو طرح دارید؟

با توجه به اینکه در بخش خصوصی، بیش از 17 سال تجربه‌ی کاری دارم و با شناختی  که از کارفرماها و طرز تفکر آن‌ها دارم، به نظر من طرح تو طرح به عنوان یک مجموعه‌ای که به صورت خیلی حرفه ای در این زمینه فعالیت می کند بهتر است یک تیم داوری ثابت داشته باشد، چون تیم داوری ثابت باعث حضور شرکت کننده‌های بیشتری در مسابقه می‌شود.

به عنوان مثال من بعد از همکاری با شما و دیدن ویدیوهای مسابقه‌های برگزار شده ضعف عدم حضور داورهای ثابت را حس کردم  .

در تمامی زمینه‌ها خیلی موفق عمل کردید اگر بتوانید در زمینه داوری هم یک تیم حرفه‌ای و ثابت داشته باشید موفقیتتون بیش تر‌از امروز خواهد بود.

مهندس بیژن نصیری

- سلام لطفا خودتان را معرفی کنید:

بیژن نصیری فارغ التحصیل سال 74 فوق لیسانس معماری از دانشگاه آزاد تهران مرکز هستم. از حدود سال 70 کار در مهندسی مشاوره‌های مختلف مثل بار گستر، نقش پیرآوند، نقش جهان و مهندس مشاورمتن فعالیت کردم.

از سال 74 فعالیت حرفه‌ای خود را شروع کرده و در سال 78 دفتر مهندسی مشاور ارشبانک به مدیریت خودم ایجاد کردم و فعالیت‌های شخصی خودم را آغاز کردم. در سال 80 برج ساز شهرسازی طراحی شهری از دانشگاه تهران گرفتم؛ از آن زمان کارهای طراحی و اجرا را به طور همزمان به طور خصوصی و دولتی انجام میدهم.

- برگزاری این نوع از رقابت ها از نظر شما چگونه است؟

برگزاری این نوع از مسابقات برای ارتقای پروژه‌های معماری، ایجاد فرصت برای دانشجو‌ها و حتی فارغ التحصیلانی که در جریان فرآیند کارهای جاری و پروژه‌های روز نیستند بسیار خوب است. به طور کلی محل بسیار خوبی برای تجربه است.

بنده به شخصه با تعدادی از مسابقات خصوصی همکاری کرده‌ام؛ در کل، مسابقات خوبی بودند و نتیجه‌ مسابقه قابل کنترل بود.

تعدادی از معماران برحسب نام پروژه با توجه به تجربه‌ و زمینه فعالیتی که داشته‌اند در مسابقات شرکت کرده‌اند و نتیجه آن هم بسیار خوب بوده است.

ولی متاسفانه امروزه بعضی از مسابقات به صورت گروهی و تیم بندی انجام می‌شوند.

طرح ‌توطرح فرصتی ایجاد کرده است تا شرکت کنندگان به طور عموم و بدون نام در مسابقات شرکت کنند و این تا به الان خوب بوده است و من از این روش خوشم آمده است.

در عین حال باید توجه کرد که زمینه سوء استفاده برای کارفرمایان به خصوص در پروژه‌های خصوصی و اجحاف در حق طراحان ایجاد نشود.

در مسابقات شما حدود 60 نفر شرکت می‌کنند و دست کارفرما خیلی باز است و می‌تواند مسابقه را چند مرحله‌ای کند و این ممکن است در حق طراحان اجحاف شود.

- نتایج مسابقه خانه خوب که داوری آن بر عهده‌ی شما بود را چطور ارزیابی می‌کنید؟

در کل خانه خوب مسابقه خوبی بود و طرح‌هایی که به دستم رسید را می‌توان در سه دسته تقسیم بندی کرد:

دسته اول اصلا در بازار کار تهران نبودند و احتمالا از شهرستان در مسابقه شرکت کردند و در جریان شرایط تهران نبوده‌اند.

دسته دوم طراحی و معماری آنها قابل قبول نبود.

اما دسته سوم که حدود 50% کارها را شامل می‌شد قابل قبول شهرداری و خوب بودند ، 10% از آنها که حدود 6 کار می‌شود دارای معماری و طراحی خوبی بودند.

- نظر خودتان را درباره جلسه دفاعیه طرح تو طرح بفرمایید:

من به عنوان یک آرشیتکت و طراح، اول از مدیریت تیم و گروه با انگیره و دقیق طرح تو طرح تشکر می‌کنم.

نحوه‌ی برگزاری جلسه، پرزنته، مکان و مدیریت جلسه در حد انتظارات این پروژه بود.

از دیدن شرکت کنندگان که بچه‌هایی پرانرژی، جوان و پرذوق بودند خوش‌حال شدم. بسیاری از آن‌ها به تازگی فارغ التحصیل شده بودند، بعضی از آنها همچنان دانشجو بودند و عده‌ای هم به تازگی به بازار کار وارد شده بودند.

در کل روز دفاعیه، روز خوبی بود؛ البته اسم آن را پرزنته بزاریم بهتر است.

- شما به عنوان داور این مسابقه چه دغدغه‌‌هایی برای جلسه دفاعیه داشتید؟

حقیقتا دغدغه خاصی نداشتم؛ ولی به عنوان کاستی این پروژه می‌توان به این موضوع اشاره کرد آیتم مشخصی برای بارم بندی وجود نداشت و بنده بر‌اساس تجربه شخصی از مسابقات دیگر، داوری را انجام دادم.

بهتر است داوران قبل از دفاعیه یک جلسه باهم داشته باشند تا نحوه بارم بندی آنها به یک صورت باشد.

خوشبختانه در مسابقه طرح تو طرح به علت با تجربه بودن کارفرما و داور‌ها طرح‌ها به یک دید  ارزیابی شد؛ اما بهتر است در کل یک راه حلی برای این قضیه ارائه شود.

- اگر پیشنهادی برای مسابقات طرح تو طرح دارید بفرمایید:

باعث افتخاره که با گروه توانمند طرح تو طرح آشنا شدم.

پیرو نشر مطالبی که در اینستاگرام قرار می‌دهید طی صحبتی که با تعدادی از کارفرما‌ها داشتم واقعیت ماجرا که گروه خوبی بودید را گفتم و امیدوارم به همین صورت ادامه بدهید.

به عنوان فردی که تجربه بیشتری نسبت به شما دارد، پیشنهاد می‌دهم که در این پروژه‌ها حریم کارفرماها را مشخص کنید؛ هزینه‌ای که کارفرما‌ها برای مسابقه پرداخت می‌کنند از گرفتن حتی یک طرح نیز کمتر است و هزینه‌ها باید به صورتی باشد که این کار تداوم پیدا کند و مبلغ جایزه با خواسته کارفرما باید تطابق داشته باشد؛ زیرا اگر طراحان حس کنند که اختیار تام به دست کارفرما‌ است حس سوء استفاده پیدا می‌کنند و این کار ادامه دار نمی‌شود.

 برای ارتباط با کارشناسان طرح تو طرح و دریافت مشاوره، روی دکمه زیر کلیک کنید.

درخواست مشاوره