نحوه محاسبه زیربنای ساختمان

اگر معمار هستید و می‌خواهید بنایی را از ابتدا طراحی کنید یا اگر کارفرمایی هستید که می‌خواهید در زمینی ساخت و ساز را شروع کنید، باید با قوانین و ضوابط مربوط به صنعت ساختمان و مقررات شهرداری آشنایی داشته باشید و طبق آن‌ها تک تک مراحل را پیش ببرید.

تعاریف مربوطه در محاسبه زیربنا

بهتر است با تعریف چند اصطلاح که هنگام محاسبه زیربنا با آن ها مواجه خواهیم شد، مبحث را شروع کنیم؛

زیربنا؛

در نقشه شهرداری منظور از سطح زیربنای هر طبقه، کل مساحت بنای آن طبقه با احتساب سطح اشغال شده توسط دیوارها، راه پله ها و داکت‌ها می‌باشد. به عبارت دیگر برای محاسبه زیر بنا مترکشی باید پشت تا پشت دیوارها انجام گردد. زیربنا یکی از اصطلاحاتی است که در قوانین ثبتی و شهرداری زیاد شنیده می‌شود. هنگام محاسبه مساحت کل بنا، مساحت سطح تمام طبقات روی زمین و زیر زمین را با هم جمع می‌کنند.

مشاعات ساختمان؛

مشاعات آپارتمان بخش‌هایی از آپارتمان است که تمام مالکین در آن سهم دارند. نکته مهم در این خصوص این است که سهم هیچ یک از مالکین را نمی‌توان به صورت مجزا تعیین کرد. به عبارت دیگر، تمام مالکین، در تمام نقاط مشاعات آپارتمان سهم دارند.

به عنوان مثال، راهروهای یک آپارتمان ۶ طبقه جزو مشاعات است. این بدان معناست که ساکنین طبقه اول، از راهروی جلوی خانه‌ی ساکنین طبقه ششم سهم دارند و بالعکس. بنابراین هیچ یک از مالکین نمی‌تواند ادعا کند فلان بخش از راهرو (مشاعات) متعلق به من است چرا که چنین ادعایی بی‌معناست.

نحوه تشخیص مشاعات ساختمان بسیار راحت است. هر قسمتی از آپارتمان که در سند قطعی مالکیت به طور مشخص به عنوان دارایی مالک به آن اشاره نشده باشد، جزو مشاعات آپارتمان است.

مثلا در سند هر واحد، متراژ انباری و پارکینگ ذکر شده است. بنابراین انباری و پارکینگ جزو مشاعات نیستند. اما راهرو و آسانسور جزو مشاعات هستند. چرا که در سند مالکیت به آن‌ها و میزان متراژی که به مالک تعلق می‌گیرند اشاره‌ای نشده است.

در واقع می‌توان گفت مشاعات بخش‌هایی از آپارتمان هستند که شما از آن‌ها سهم دارید، اما مالکیت آن در اختیار و اراده شما نیست. به بیان دیگر مشاعات به کل مالکین تعلق دارد و یک نفر از مالکین نمی‌تواند روی بخشی از مشاعات به صورت جداگانه مالکیت داشته باشد.

مفروزات ساختمان؛

در مقابل مشاعات که بین تمامی مالکین در یک ساختمان مشترک است، مفروزات به همان بخش‌های خصوصی و تحت تملک افراد گفته می‌شود. به عبارتی فضای داخلی آپارتمان‌ها شامل اتاق‌های خواب، آشپزخانه، بالکن و ... را مفروزات می‌گویند. همچنین اگر در ساختمانی انباری یا پارکینگ اختصاصی برای واحدها در نظر گرفته شده، متراژ بین دیوار تا دیوار این فضاها را مترکشی کرده و در حین محاسبه زیربنای واحد اعمال می‌کنیم.

همان طور که مشخص است طراحی بالکن و پارکینگ اختصاصی برای واحدهای ساختمان بسیار مفید است چرا که علاوه بر بالا بردن امتیازات ساختمان نسبت به ساختمان‌های هم‌رده خود که فاقد این دو فضا هستند، سبب افزایش متراژ خانه و درنتیجه ارزشمندتر شدن قیمت ملک هنگام فروش یا اجاره می‌شوند. البته هر دو این فضاها قوانین و ضوابط مخصوصی برای طراحی دارند که در دفترچه‌های متعدد و جداول شهرداری تنظیم شده است. ما جهت سهولت دسترسی شما عزیزان به این اطلاعات در مقاله‌ی ضوابط طراحی پارکینگ خلاصه‌ای لازم و کافی تدارک دیده‌ایم.

فرمول محاسبه زیربنا

حال که تعاریف به اتمام رسید، به نحوه محاسبه و فرمول‌های آن می‌پردازیم؛

فرض کنید که می‌خواهید متراژ زیربنای یک واحد آپارتمان را اندازه بگیرید. ابتدا باید محدوده زیربنا را مشخص کنید. در قدم اول فضای مشاعات را جدا کرده و در محاسبه حذف کنید. نورگیر داخلی ساختمان نیز جز مشاعات حساب می‌شود و در محاسبه زیربنا منظور نمی‌شود. سپس اکثر مفروزات آپارتمان را از پشت تا پشت دیوارها اندازه بگیرید. دقت کنید که اگر دیواری بین دو واحد از آپارتمان مشترک باشد، مالکیت مشترک دارد و از پشت دیوار در محاسبات اعمال می‌گردد اما اگر دیوار در اسکلت ساختمان استفاده شده باشد، جز مشاعات حساب شده و منظور نمی‌شود. سپس در صورت وجود، پارکینگ و انباری اختصاصی واحد را اندازه گیری می‌کنیم. برای این دو فضا، اگر هر دو خارج از فضای داخلی واحد آپارتمان طراحی شده باشند، تنها فضای بینابین دو دیوار را مترکشی می‌کنیم. اگر در فضای واحد، بالکن اختصاصی تعبیه شده باشد، با توجه به متراژ کلی آن، مقدار لازم را طبق قوانین در محاسبه زیربنا اعمال می‌کنیم؛

بالکن سه طرف باز:

1/2 مساحت آن جزء زیربنا محسوب می‌شود.

بالکن سه طرف بسته:

2/3 مساحت آن جزء زیربنا محسوب می‌شود.

در نقشه شهرداری چنانچه عمق بالکن بیش از ۳ متر باشد، جهت تشویق مردم جهت احداث بالکن و ارتقاء کیفیت ساختمان‌های مسکونی، کل مساحت بالکن جز زیربنا محسوب می‌گردد.

حال که محدوده محاسباتی زیربنای واحد مورد نظر مشخص شده، باید مترکشی انجام گردد و با جمع مساحت قسمت‌های مختلف یک واحد، زیربنای کل آن محاسبه شود. در این مرحله، بهتر است با تقسیم کردن فضای کل به احجام هندسی ساده و محاسبه مساحت هرکدام، سریعتر مساحت کل را استخراج کنید. جهت یادآوری، فرمول‌های محاسبه مساحت احجام هندسی را در انتهای این مقاله آورده‌ایم. امیدواریم که این مطلب مورد نیاز شما بوده و مفید واقع شده باشد.

فرمول‌های ساده محاسبه مساحت احجام هندسی

همان‌طور که قبلاً اشاره کردیم املاک بی‌قاعده را می‌توان به شکل‌های هندسی ساده‌ای تقسیم‌بندی کرد و سپس اضلاع هر یک از این شکل‌ها را اندازه‌گیری و مساحت آن‌ها را طبق فرمول‌های ساده زیر محاسبه کرد:

• مساحت اشکال مربعی با ضلع a برابر است با a×a
• مساحت اشکال مستطیلی با ضلع‌های a و b برابر است با a×b
• مساحت اشکال مثلثی با ارتفاع a و قاعده b برابر است با ۲ ÷ (a×b)
• مساحت ذوزنقه‌ای با ارتفاع a و قاعده بزرگ b و قاعده کوچک c برابر است با c *(۲ ÷ (a+b))

همچنین گاهی پیش می‌آید که با سازه‌ها یا ساختمان‌هایی با اشکالی شبیه نیم‌دایره مواجه خواهید شد؛ بنابراین برای به دست آوردن مساحت تقریبی این‌گونه فضاها، لازم است به روش زیر عمل کنید:

• قسمت کمان و قوس نیم‌دایره را رها کنید و اندازه قسمت صاف یا قطر آن را حساب کنید.
• قطر را تقسیم بر دو کنید تا شعاع نیم‌دایره به دست آید.
• حال که شعاع را به دست آورده‌اید می‌توانید با استفاده از این فرمول مساحت دایره را حساب کنید:

عدد پی× شعاع×شعاع = مساحت دایره

از طرفی چون شکل مورد نظر ما نیم‌دایره است، باید مساحت دایره را تقسیم بر دو کنیم بنابراین:

۲÷ (عدد پی× شعاع×شعاع) = مساحت نیم دایره

همچنین لازم به ذکر است که اگر شکلی که به دست آورده‌اید دقیقاً نیمی از دایره نیست، باید تخمین بزنید که چه حجمی از یک دایره را در برمی‌گیرد. برای مثال اگر حدس می‌زنید که یک چهارم دایره باشد، پس از محاسبه مساحت دایره، آن را تقسیم بر چهار کنید. در پایان نیز پس از محاسبه مساحت هر شکل به‌صورت جداگانه، مساحت‌های به دست آمده را با هم جمع کنید و به این ترتیب مساحت کل زیربنای ساختمان محاسبه می‌شود.

در طرح تو طرح، می توانید انواع طراحی پروژه خود را مشاهده کنید؛ یعنی با یکبار هزینه و در محدودیت زمانی تعیین شده، از هزاران طراح و شرکت معماری از سرتاسر کشور بخواهید مخصوص پروژه شما پلان، نما، پشت بام و حیاط را طراحی کنند و با دیدن ده‌ها طرح و ایده ارسالی، بهترین را برای پروژه خود انتخاب کنید. برای اطلاع از قیمت این خدمات، می‌توانید با استفاده از بخش تعیین قیمت طراحی در طرح تو طرح، فوری و رایگان حدود هزینه طراحی پروژه خود را استخراج کنید.

 برای ارتباط با کارشناسان طرح تو طرح و دریافت مشاوره، روی دکمه زیر کلیک کنید.

درخواست مشاوره